Алматы қаласының Метрополитені

1. ЖАЛПЫ ЕРЕЖЕЛЕР

1. Алматы қаласының қалалық рельсті көлігімен жолаушыларды тасымалдау қағидалары (бұдан әрі – Қағидалар) қалалық рельсті көлігімен жолаушыларды тасымалдауда тұрғындардың тұтынушылығын қанағаттандыру мақсатында "Қазақстан Республикасындағы көлік туралы" 1994 жылғы 21 қыркүйектегі Қазақстан Республикасы Заңының 11 бабына, Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2014 жылғы 16 қазандағы № 1102 қаулысымен бекітілген Жолаушыларды және көлік инфрақұрылымы объектілеріне келетін адамдарды, олардың алып жүретін заттарын, оның ішінде қол жүгі мен багажын тексеру қағидаларына және қойылатын талаптарына сәйкес әзірленді және қалалық рельстік көлігімен жолаушыларды тасымалдау тәртібін айқындайды.

2. Осы Қағидаларда мынадай негiзгi ұғымдар пайдаланылады:
1) қалалық рельсті көлік – қала шекарасындағы және қала маңы аймағындағы жолдармен жолаушыларды тасымалдауға арналған көлік түрі (метрополитен, трамвай, жеңіл рельсті, монорельсті көлік);
2) жеңіл рельстi көлiк – жеке бөлінген жолдар бойынша жолаушыларды және багажды әлеуметтік маңызы бар тұрақты тасымалдауды жүзеге асыратын және метрополитен мен темір жолға қарағанда габариттерінің, жүк көтергіштігінің және қатынас жылдамдығының аздығымен сипатталатын қалалық рельсті көлік түрі;
3) метрополитен – көліктің өзге түрлерінің желілерінен және жүргіншілердің оларға өту жолынан оқшауланған (бөлінген, бір деңгейдегі қиылыстары жоқ) жолдар бойынша жолаушылар мен багажды әлеуметтік маңызы бар тұрақты тасымалдауды жүзеге асыратын қалалық рельсті көлік түрі;
4) тасымалдаушы – жолаушыларды және багажды тасымалдау жөнiнде қызметтер көрсететiн, меншiк құқығымен немесе өзге де заңды негiздерде көлiк құралын иеленушi жеке немесе заңды тұлға.

2. ЖОЛАУШЫЛАРДЫ ҚАЛАЛЫҚ РЕЛЬСТІ КӨЛІКПЕН ТАСЫМАЛДАУ ТӘРТІБІ

3. Қалалық рельсті көлікте жол жүру қолма-қол ақша және қолма-қол ақшасыз төлемінің фактісі жолаушыға жол жүру құжаттарын берумен тіркеледі.

4. Жолаушы қалалық рельсті көлікте жол жүру құжатын сатып алғаннан кейін ғана тасымалданады.

5. Жолаушының төленген жол жүрісі метрополитеннің жөнелту станциясының кіру турникетінен жету станциясының шығу турникетіне дейін жарамды, ал жеңіл рельсті көлікте жылжымалы құрамның есіктері жабылғаннан кейін жарамды.

6. Электр пойызы толық тоқтағаннан кейін кіруге болады, шығып жатқан жолаушыларға кедергі жасамау үшін құрам есіктерінің алдында тұруға және жолға тосқауыл болуға рұқсат етілмейді.

7. Жолаушыға мыналарға рұқсат етіледі:
1) жол жүру құжатын сатып алуға және қалалық рельсті көліктің электржылжымалы құрамында осы Қағидаларда айтылған жағдайларда жол жүруге;
2) өзімен бірге жасы 7-ден аспаған балаларды тегін алып жүруге;
3) өзімен бірге жасы 7-ден 15-ке дейінгі балаларды жеңілдікпен алып жүруге.
Жасы 7-ден 15-ке дейінгі балаларға жол жүру төлемі ересек жолаушы үшін белгіленген жол жүру бағасынан 50% мөлшерінде төленеді. Кассаға баланың жасын белгілейтін құжат ұсынылады;
4) көзі дұрыс көрмейтін жолаушыға өзімен бірге ілесіп жүретін жолсерік итті (тұмсық торда және арнайы танитын белгісі бар мойынша шылбырда) тегін алып жүруге.

8. Жолаушы қалалық рельсті көлікте жол жүрген кезде:
1) қоғамдық тәртіпті және осы Қағидаларды орындауы;
2) өзінің жол ақысын төлеуі;
3) кезекші персоналға, электржылжымалы құрамы машинисіне жолға бөтен заттардың, қадағалаусыз нәрселер мен бұйымдардың құлағандығын, түтінді немесе өртті, жолаушыларды тасымалдау және электржылжымалы құрамы қозғалысының қауіпсіздігіне әсер ететін басқа да жағдайларды анықтаған кезде хабарлауы;
4) вагонда мүмкіндіктері шектеулі жандарға, қарттарға, жүкті әйелдер және жас балалары бар жолаушыларға орын беру;
5) белгіленген станцияға және аялдамаға жақындағанда вагоннан шығуға алдын ала дайындалуы;
6) соңғы станцияларда вагондарды босатуы;
7) жас балаларын қолдарынан ұстап жүруі тиіс.

9. Қалалық рельсті көлікте болған кезде жолаушыларға:
1) электрпойыздардың есіктерінің автоматты ашылуына және жабылуына кедергі келтіруге, қозғалыс кезінде вагон есіктерін ашуға;
2) электрпойыздың қозғалысы кезінде машинистің көңілін бөлуге;
3) аялдамада, станцияларда, электрпойыздарының өткелінде және вагондарында темекі шегуге;
4) вестибюлдерді, өткелдерді, станция тұғырнамаларын, вагон салондарын, эскалаторларды және жолдарды ластауға;
5) спирттік ішімдіктер ішуге, станциялар мен электржылжымалы құрамында мас күйінде, сондай-ақ есірткі немесе уытты мас болу жағдайында болуға;
6) вагондарда өртке қауіпті, жарылғыш, уландырғыш, жеңіл тұтанғыш, улы, күйдіргіш және жағымсыз иісі бар заттарды тасымалдауға;
7) бақша мүкәммалын, оның ішінде жолаушыларды жарақаттау мүмкіндігін жоққа шығармайтын шаншып алғыш және кескіш заттарды тиісті қаптамасыз алып өтуге;
8) ашық отты, пиротехникалық қондырғыларды (фейерверктерді, петардаларды) қолдануға;
9) станцияға жолақысыз өтуге, сондай-ақ жабық турникеттер және тосқауыл қоршаулар арқылы өтуге;
10) өз еркімен электржылжымалы құрамының машинистің кабинасына, қызметтік және өндірістік бөлмелерге, желдетпе шахталарының киоскілеріне, тоннельдеріне және қоршалған аумаққа кіруге;
11) электрпойыздар вагондарының есіктеріне сүйкенуге;
12) электржылжымалы құрамы толық тоқтағанға дейін тұғырнама шетіндегі шектеулі сызықтан өтуге;
13) электржылжымалы құрамының станциялары, аялдамалы мен вагондарында роликті тақталарда, конькилерде және басқа ұқсас спорт құралдарында жүруге;
14) вагонда "жолаушы-машинист" байланысымен қажетсіз қолдануға;
15) тұғырнамаларда жүгіруге, ақпараттық көрсеткіштермен белгіленген жолаушылар ағынының қозғалыс бағытын бұзуға және электрлендірілген жолға түсуге;
16) жолға электрпойыздар қозғалысының бұзылуын тудыратын заттарды лақтыруға тыйым салынады.

10. Жолаушылардың қалалық рельстік көлікте жол жүгін алып өту Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес жүзеге асырылады.

11. Көлік қызметінің қауіпсіздігін қамтамасыз ету мақсатында жолаушылардың қол жүгін тексеру Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2014 жылғы 16 қазандағы № 1102 қаулысымен бекітілген Жолаушыларды және көлік инфрақұрылымы объектілеріне келетін адамдарды, олардың алып жүретін заттарын, оның ішінде қол жүгі мен багажына тексеріс жүргізу қағидалары мен оларға қойылатын талаптарға сәйкес жүзеге асырылады.

12. Ұсақ үй жануарлары, иттер және құстар жәшіктерде, себеттерде, торлар мен контейнерлерде тасымалданады.

Ұсақ үй жануарларын, иттерді және құстарды тасымалдау кезінде олардың иелері немесе алып жүрушілер қалалық рельсті көліктің салонында санитариялық-гигиеналық режимнің сақталуын қамтамасыз етеді.
Қалалық рельсті көліктің салонында қол жүгі ретінде жабайы жануарларды тасымалдауға рұқсат етілмейді.

13. Қалалық рельстік көліктің станциясында және аялдамаларында жолаушылар электр жылжымалы құрамының келу және кету уақыты, жолаушылар жол жүру төлемінің бағасы, жол жүру және қол жүгін тасымалдау шарттары мен көрсетілетін қызметтер, шұғыл медициналық көмек, шағын және ұсыныс жазатын кітаптың орналасқан жері, билет сататын кассалар жұмысының режимі туралы, метрополитен станцияларында орналасқан бөлмелер, метрополитен тұрғындарға көрсетілетін қызметтер тізбесі туралы қажетті және нақты ақпаратпен қамтамасыз етіледі.

Қалалық рельстік көлік қызметін тұтынушылар үшін барлық ақпарат тасымалдау шартының өзгеруіне байланысты уақтылы жаңартылып отырады.

Тасымалдаушының уәкілетті құрылымдары жолаушыларға дауысты зорайтқыш құралын қолдана отырып, көрнекі тасығыш арқылы жазбаша және/немесе ауызша ақпаратты береді.